Koronka od babci Heleny
Grandma Helena’s Lace
Oma Helena's Spitzen
Autor | artist | Autor: Paulina Poczęta (1980)
miejsce | place | Ort: Słubicki Miejski Ośrodek Kultury SMOK, ul. 1 Maja 1, Słubice
Pracę tę dedykuję mojej babci Helenie, która mnie wychowała i nauczyła szacunku do ludzi, których spotykam, ale także do rzeczy. Za każdym razem, gdy do niej przychodziłam, odmawiała różaniec lub obracała w ustach słowa modlitwy, ściskając w ręku książeczkę do nabożeństwa. Nie pozwalała niczego wyrzucać. Wychowana w biedzie, mówiła często: „To się może jeszcze do czegoś przydać”, i nawet kawałek nitki pozostały po przyszyciu guzika nawijała na zwitek papieru. Odziedziczyłam po niej niemożność bezpardonowego wyrzucania, zatrzymuję w zasięgu ręki rzeczy, materiały, pozostałości po różnych wydarzeniach. W odpowiednich momentach to wszystko wyłazi z zakamarków i wraca, przybierając formę nową, jakby czekało na odpowiedni moment.
Tej cierpliwości i akceptacji uczę się, szyjąc Koronkę od babci Heleny, która przybrała kształt łańcucha, potocznie kojarzonego z ograniczeniem lub, jeśli zerwany, z wyzwoleniem, albo łańcuszka/biżuterii, czegoś, co jest cenne. Tytuł Koronka… z zamierzenia zawiera słowo oznaczające zarówno modlitwę, jak i ażurowy materiał tekstylny
This piece is dedicated to my grandma Helena who raised me and taught me to respect the people I meet but also all the objects. Whenever I came to her, she would pray the rosary, silently turning the words of prayer in her mouth, while clutching the prayer text book in her hands. She never allowed anything to be thrown away. Having been raised in poverty, she often said: “This might come in handy, sometime,” and even the smallest piece of thread left over from sewing on a button was wound up again on its spool. From her I inherited the habit to not throw away anything light-heartedly. I rather keep things, materials or remnants of various events close by. When the right moment arrives, they all come out from where they were hiding as if they had been waiting for the occasion.
I am learning this patience and acceptance by sewing Grandma Helena’s Lace in form of a long chain. Chains are usually associated with being bound, yet when broken they stand for liberation, and as jewelry they represent something precious. I also refer to the chain of the rosary as well as to the holey, openwork fabric of the lace.
Diese Arbeit ist meiner Oma Helena gewidmet, die mich aufgezogen hat und mir beigebracht hat, die Menschen, denen ich begegne wertzuschätzen, aber genauso auch die Dinge. Immer wenn ich zu ihr kam, betete sie den Rosenkranz oder bewegte stumm ihre Lippen im Gebet, wobei sie das Gebetsbuch fest in den Händen hielt. Niemals erlaubte sie, dass etwas weggeworfen wurde. Weil sie in Armut aufgewachsen war, sagte sie oft: „Das kann man noch zu etwas gebrauchen.“ Selbst ein Stück Faden, das übriggeblieben war nach dem Annähen eines Knopfes, wikkelte sie wieder auf das Papierröllchen auf. Von ihr habe ich gelernt, nichts einfach so wegschmeißen zu können. Lieber hebe ich alle möglichen Dinge, Materialien oder Überreste der verschiedensten Aktivitäten in meiner Reichweite auf. Im richtigen Moment kommt das alles aus seinem Versteck wieder hervor und fügt sich zu einer neuen Form zusammen, als hätte es auf diesen Moment gewartet.
In dieser Geduld und Akzeptanz übe ich mich beim Nähen von Oma Helenas Spitzen, die die Form einer Kette angenommen haben, was gemeinhin für das Gefesselt-Sein steht, oder, wenn sie zerrissen wird, für die Befreiung, oder auch als Schmuckkette für etwas Kostbares. Die Kette des Rosenkranzes habe ich dabei genauso vor Augen wie das löchrig, durchbrochene Gewebe der Spitzen.
