W hołdzie Jerzemu
Jerzy zu Ehren
Hommage to Jerzy
Autorzy | Autoren | artists: Michał Jakubowicz (1977), Gottfried Jäger (1937), Wolf Kahlen (1940), Thomas Kellner (1966), Remigiusz
Koniecko (1977), Michael Kurzwelly (1963), Bogusław Michnik (1945), Jürgen O. Olbrich (1955), Anna Panek-Kusz (1975), Marek
Poźniak (1960), Józef Robakowski (1939), Carola Ruf (1955), Tadeusz Sawa-Borysławski (1952), Rudolf Sikora (1946), Zdenek Stuchlik (1950), Grzegorz Sztabiński (1946–2020), Gisela Weimann (1943), Stefan Wojnecki (1929-2023), Naoya Yoshikawa (1962);
miejsce | Ort | place: Dolina Uradu, ul. Szosowa 34, Urad
Zgodnie z wieloletnią tradycją Jerzy Olek był kuratorem wystawy zbiorowej w Galerii OKNO, do której zapraszał wybranych przez siebie artystów. Chcielibyśmy wyobrazić sobie, że tym razem on również jest kuratorem tej wystawy. Jednak zamiast jego tekstu wprowadzającego są króciutkie wypowiedzi artystów o ich pracach. W ten sposób nawiązujemy do tradycji kolekcji „ef” – kolekcji miniatur Jerzego w Starym Gierałtowie, gdzie każda praca opisana jest króciutką wypowiedzią artysty.
Anna Panek-Kusz, Michael Kurzwelly
Einer langjährigen Tradition folgend, kuratierte Jerzy Olek eine Gruppenausstellung in der Galerie OKNO, zu der er Künstler seiner Wahl einlud. Wir möchten uns vorstellen, dass er auch dieses Mal die Ausstellung kuratiert. Anstelle seines einleitenden Textes gibt es jedoch kurze Statements der Künstler zu ihren Arbeiten. Damit knüpfen wir an die Tradition der „ef“ – Sammlung an – Jerzys Miniaturensammlung in Stary Gierałtów, wo jedes Werk mit einem kurzen Statement des Künstlers beschrieben wird.
Anna Panek-Kusz, Michael Kurzwelly
In keeping with a long-standing tradition, Jerzy Olek always curated a group exhibition at the OKNO Gallery, to which he invited artists of his choice. We would like to imagine that this time he is also curating this exhibition. However, instead of his introductory text, there are short statements by the artists about their work. In this way, we refer to the tradition of Jerzy’s collection of miniatures (“ef”) in Stary Gierałtów, where each work is described with a short statement by the artist.
Anna Panek-Kusz, Michael Kurzwelly
Michał Jakubowicz
Dzięki zakładkom, odkładając książki, możemy wrócić do nich ponownie, do konkretnych miejsc w tekście, miejsc, których tak naprawdę nie ma lub które ukrywają się gdzieś między słowami.
Dank der Lesezeichen können wir, wenn wir die Bücher weglegen, wieder zu ihnen zurückkehren, zu bestimmten Stellen im Text, zu Stellen, die eigentlich gar nicht da sind oder die irgendwo zwischen den Wörtern versteckt sind.
Thanks to bookmarks, we can go back to the books we have put down, we can return to specific places in the text, places that are not really there or that are hidden somewhere between the words.
Michał Jakubowicz, Zakładki, druk pigmentowy, 85x30cm, 2022
Michał Jakubowicz, Lesezeichen, Pigmentdruck, 85x30cm, 2022
Michał Jakubowicz, Bookmarks, pigment print, 85x30cm, 2022
Gottfried Jäger
Dla Jerzego, niezapomnianego przyjaciela w artystycznie i politycznie burzliwych czasach.
Für Jerzy, den unvergessenen Freund in künstlerisch wie politisch bewegten Zeiten.
To Jerzy, the unforgettable friend in artistically and politically turbulent times.
Gottfried Jäger, Intersection of Color, wielokrotne luminogramy optyczne (II 81, 6/7) na Ektachrome, 1981. Cyfrowy druk atramentowy,
oprawiony, 50 x 70 cm, edycja nr 2 z 5, 2020.
Gottfried Jäger, Intersection of Color, multiple optische Luminogramme (II 81, 6/7) auf Ektachrome, 1981. Digitaler Inkjetdruck,
gerahmt, 50 x 70 cm, Auflage Nr. 2 von 5, 2020
Gottfried Jäger, Intersection of Color, multiple optic luminograms (II 81, 6/7) on Ektachrome, 1981. Digital Inkjet Print,
framed, 50 x 70 cm, edition No. 2 of 5, 2020
Wolf Kahlen
W połowie lat 90. Jerzy zaprosił mnie na wystawę do swojej galerii Foto-Medium-Art. Ponieważ był tak samo jak ja otwarty na poznawanie tego, co nowe, więc mogłem pokazać filmy o moich wyprawach do Tybetu w poszukiwaniu „Leonarda Tybetu”. Jeden z długich filmów dokumentalnych z 1988 r. nosił tytuł: O życiu, śmierci i powrocie Serkonga Rinpocze. Jego intronizacja w klasztorze Tabo w Spiti. Wtedy po raz pierwszy rozmawialiśmy o życiu i śmierci. O bezgranicznej przestrzeni i bezgranicznym czasie trwania naszego ducha. O bezgraniczności samej w sobie. Ramy obrazów są granicami. To zaprzeczenie rzeczywistości egzystencjalnej. Jerzy i ja zawsze byliśmy tego świadomi. Niestety, ram obrazu nie da się zlikwidować. Nawet filmy muszą się w nich zmieścić.
Mitte der 90er-Jahre hatte mich Jerzy zu einer Ausstellung in seine Galerie FotoMedium-Art eingeladen. Offen für Neues, wie er war, konnte ich meine Tibetvideos über meine Expeditionen auf der Suche nach einem „Leonardo Tibets“ zeigen. Eine der langen Dokumentationen hiess: Vom Leben und Sterben und der Wiederkehr des Serkong Rinpoche. Und seine Inthronisation im Kloster Tabo in Spiti von 1988. Dabei sprachen wir zum ersten Mal über Leben und Tod. Und über den Grenzenlosen Raum und die Grenzenlose Zeit unseres Geistes. Also über Grenzenlosigkeit per se. Bildrahmen sind Grenzen. Das ist ein Widerspruch zur existenziellen Wirklichkeit. Jerzy wie ich waren uns immer dessen bewusst. Nur lassen sich Bildrahmen leider nicht abschaffen. Selbst Videos finden in ihnen statt
In the mid-1990s Jerzy invited me have an exhibition at the Foto-Medium-Art gallery. Like me, he was open to new things, so I could show the documentaries about my expeditions to Tibet in search of the “Leonardo of Tibet”. One long documentary from 1988 was entitled On the life, death and return of Serkong Rinpoche. His enthronement at Tabo Monastery in Spiti. Then for the first time we talked about life and death. About the limitless space and limitless duration of our spirit. About limitlessness itself. The frames of images constitute their limits. They are the contradiction of existential reality. Jerzy and I were always aware of this. Unfortunately, picture frames cannot be eliminated. Even videos have to fit within them.
Wolf Kahlen, On Frames. Within the Given Framework, 2017; video, 03’27”
Thomas Kellner
Dwa główne zagadnienia wiążące się z moimi pracami z budynkami szachulcowymi to przestrzeń i pustka. Przestrzeń odnosi się do architektury i otoczenia, natomiast pustka – do braku ludzi czy też ludzkiej aktywności w fotografowanych domach, co wywołuje wrażenie melancholii i przemijalności. Przestrzeń i pustka tworzą razem fascynującą atmosferę, która skłania widza do refleksji nad przemijalnością budowli i kruchością ludzkiej egzystencji.
Bei meinen Fachwerkhäusern stehen Raum und Leere für zwei zentrale Aspekte. Raum bezieht sich auf die Architektur und den Umraum. Leere hingegen verweist auf die Abwesenheit von Personen oder menschlicher Aktivität in den abgelichteten Häusern, was eine gewisse Melancholie und Vergänglichkeit hervorruft. Zusammen erzeugen Raum und Leere eine faszinierende Atmosphäre, die den Betrachter zum Nachdenken über die Vergänglichkeit von Gebäuden und die Fragilität menschlicher Existenz anregt.
Two main issues connected with my works with half-timbered houses are space and emptiness. Space refers to the architecture and the surrounding area, while emptiness refers to the absence of people or human activity in the photographed houses, which gives the impression of melancholy and transience. Together, space and emptiness create a fascinating atmosphere, which makes the viewer reflect on the transience of buildings and the fragility of human existence.
Thomas Kellner, z serii: Domy z muru pruskiego w dzisiejszym obszarze przemysłowym Siegen, (BHB:177), 2021,
Epson na papierze fotograficznym Hahnemühle, 30 x 40 cm / 12″ x 16″, 3+1
Thomas Kellner, aus der Serie: Fachwerkhäuser des Siegener Industriegebietes heute, (BHB:177), 2021,
Epson on Hahnemühle photorag, 30 x 40 cm / 12″ x 16″, 3+1
Thomas Kellner, from the series: Half-timbered houses of the Siegen industrial area today, (BHB:177), 2021,
Epson on Hahnemühle photorag, 30 x 40 cm / 12″ x 16″, 3+1
Remigiusz Koniecko
Jerzy Olek był dla mnie niczym człowiek witruwiański dla architektury. Zainicjował moją drogę do poznawania przestrzenności tego świata.
Jerzy Olek war für mich wie ein vitruvianischer Mensch für die Architektur. Er hat mir den Anstoß gegeben, die Räumlichkeit dieser Welt zu erforschen.
To me, Jerzy Olek was what a Vitruvian man was to architecture. He initiated my way of exploring the spatiality of this world.
Remigiusz Koniecko, Przenikanie natury, fotografia cyfrowa, wydruk cyfrowy HP Latex, 50×70 cm
Remigiusz Koniecko, Die Durchdringung der Natur, HP Latex print, 50 x 70 cm
Remigiusz Koniecko, The Infiltration of Nature, HP Latex print, 50 x 70 cm
Michael Kurzwelly
Być może „przestrzeń” opiera się na stworzonych przez człowieka konstrukcjach rzeczywistości; z pustki zagłębiamy się w przestrzeni, by ponownie zniknąć.
Vielleicht basiert „Raum“ auf menschengemachten Wirklichkeitskonstruktionen; aus der Leere tauchen wir ein in den Raum, um dann wieder zu entschwinden.
Perhaps “space” is based on man-made constructs of reality; from emptiness we plunge into space, only to disappear again.
Michael Kurzwelly, Verdienstkrzyż am Sznurku, Jerzy Olek
Michael Kurzwelly, Cross of Merit with Ribbon, Jerzy Olek
Bogusław Michnik
Jerzy Olek prawie całe życie spędził na krańcach kolorów – między czarnym a białym kwadratem. Z czarnego wyprowadzał wiele kształtów, form i struktur. Natomiast biała płaszczyzna dawała mu nieograniczoną możliwość kreacji: zapisów innego postrzegania czasu i przestrzeni. Przestrzeni oka i przestrzeni obiektywu.
Jerzy Olek hat fast sein ganzes Leben an den Extremen der Farbe verbracht – zwischen dem schwarzen und dem weißen Quadrat. Aus dem Schwarz leitete er viele Formen, Gestalten und Strukturen ab. Die weiße Fläche hingegen eröffnete ihm unbegrenzte kreative Möglichkeiten: Aufzeichnungen über eine andere Wahrnehmung von Zeit und Raum. Der Raum des Auges und der Raum der Linse
Almost all his life Jerzy Olek spent at the extremes of colour–between the black square and the white one. From the black one he derived many shapes, forms and structures. Whereas the white surface gave him unlimited creative possibilities: it allowed recording various perceptions of time and space. Of the space of the eye and the space of the lens.
Bogusław Michnik, In memoriam revocare Jerzy Olek
Jürgen O. Olbrich
Wokół wszystkiego jest mnóstwo niczego.
Es gibt eine Menge Nichts um alles herum.
There is a lot of nothing around everything.
Anna Panek-Kusz
„Aniu, dziękuję, na pewno kiedyś wykorzystam” napisał Jerzy w 2015 r. w odpowiedzi na przesłane zdjęcia. Zabrakło czasu. Wykorzystuję je więc ja w Nieczasie, czy raczej w czasie o nazwie „NIE”
Anna, danke, ich werde es sicher eines Tages benutzen“, schrieb Jerzy 2015 als Antwort auf die zugesandten Fotos. Die Zeit drängte. Also verwende ich sie in Timeless, oder besser gesagt in einer Zeit namens „NO“
“Thank you, Anna, I will certainly use it one day”, Jerzy wrote in 2015 in answer to the photos I had sent to him. But the time ran short. So now I am using them, in Notime, or rather in the time called “NO”
Anna Panek-Kusz, bez tytułu, fotografia, 2015
Anna Panek-Kusz, o.T, Fotografie, 2015
Anna Panek-Kusz, untitled, photograph, 2015
Marek Poźniak
Jerzy: pozostała pamięć na kartkach, niekiedy już pożółkłego papieru Twoich listów; pozostały książki na półce do których wielokrotnie wracam – to czterdzieści lat: rozmów i niezapomniane chwile w Gierałtowie.
Jerzy: Was bleibt, ist die Erinnerung auf dem manchmal vergilbten Papier deiner Briefe; was bleibt, sind die Bücher in meinem Bücherregal, zu denen ich immer wieder zurückkehre – die vierzig Jahre: Gespräche und unvergessliche Momente in Gierałtów.
Jerzy: what has remained is the memory on the pages (sometimes already turned yellow) of your letters, and also books on my bookshelf to which I return again and again – they represent forty years: of conversations and unforgettable moments in Gierałtów
Józef Robakowski
Chcę wam wszystkim powiedzieć, że sztuka jest energią!
Ich möchte Euch allen sagen, dass Kunst Energie ist!
I want to tell everyone that art is energy!
Józef Robakowski, Manifest energetyczny, 2’20”, video DVD, 2004
Józef Robakowski, Energie-Manifest, 2’20”, Video-DVD, 2004
Józef Robakowski, Energy Manifesto, 2’20”, video DVD, 2004
Carola Ruf
Przestrzeń i pustka – ograniczenie i rozgraniczenie. Pustka jest również brakiem czegoś. Być może możemy ją poczuć, nawet jeśli nie doświadczamy jej wizualnie.
Raum und Leere – Umgrenzung und Entgrenzung. Leere ist auch die Abwesenheit von etwas. Vielleicht können wir es spüren, auch wenn wir es nicht visuell erfahren.
Space and emptiness – limitation and delimitation. Emptiness is also a lack of something. Perhaps we can feel emptiness, even if we cannot experience it visually
Carola Ruf, bez tytułu, fotografia, olej, lakier na drewnianym panelu, 25 x25 x 2 cm, 2008
Carola Ruf, ohne Titel, 2008, Fotografie, Öl, Lack auf Holzplatte, 25 x25 x 2 cm, 2008
Carola Ruf, untitled, 2008, photograph, oil, lacquer on wooden panel, 25 x25 x 2 cm, 2008
Tadeusz Sawa-Borysławski
Bywają takie sposoby, by linię symbolizującą nieskończoność przeobrazić dzięki przestrzeni w trójkąt, znak wiedzy i trwałości
Es gibt Möglichkeiten, die Linie, die die Unendlichkeit durch den Raum symbolisiert, in ein Dreieck zu verwandeln, ein Zeichen für Wissen und Beständigkeit
There are methods that space allows to transform the line, a symbol of infinity, into a triangle, a sign of knowledge and permanence.
Tadeusz Sawa-Borysławski, Obecność, fotografia, rysunek, 67 x 97 cm, 1987 Tadeusz Sawa-Borysławski, Anwesenheit, Fotografie, Zeichnung, 67 x 97 cm, 1987 Tadeusz Sawa-Borysławski, Presence, photograph, drawing, 67 x 97 cm, 1987
Rudolf Sikora
Jerzy i ja byliśmy bardzo do siebie podobni w sposobie odbierania sztuki, w reagowaniu na świat, ludzkość… Doskonale się rozumieliśmy
Jerzy und ich waren uns sehr ähnlich in der Art und Weise, wie wir Kunst wahrnahmen, wie wir auf die Welt, auf die Menschheit reagierten… Wir haben uns perfekt verstanden
Jerzy and I were very close in our perception of art, in our reaction to the world, humanity… We understood each other extremely well.
Rudolf Sikora, Antropocen – wiadomość od cywilizacji po nas
Rudolf Sikora, Das Anthropozän – eine Botschaft der Zivilisation nach uns
Rudolf Sikora, Anthropocene: The Message of Civilisation After Us
Zdenek Stuchlik
Jurek pozostaje
– w naszych głowach i sercach.
Jurek bleibt
– in unseren Köpfen und Herzen.
Jurek remains
– in our minds and our hearts.
Zdeněk Stuchlik, Za kurtyną Zdeněk Stuchlik, Hinter dem Vorhang Zdeněk Stuchlik, Behind the Curtain
Grzegorz Sztabiński
Nie oddzielam wyraźnie w mojej działalności artystycznej prac nieprzedstawiających od tworzonych z malarskich lub fotograficznych obrazów natury lub budowanych z przedmiotów znalezionych. We wszystkich tych odmianach realizacji istotną rolę pełni jednak geometria
Ich trenne in meiner künstlerischen Tätigkeit nicht klar zwischen ungegenständlichen Arbeiten und solchen, die nach gemalten oder fotografischen Naturbildern entstehen oder aus gefundenen Objekten konstruiert sind. In all diesen Realisierungsvarianten spielt jedoch die Geometrie eine wichtige Rolle.
In my artistic activity, I do not clearly separate the non-representational from those created from painted or photographic images of nature or constructed from found objects. However, despite their variety, in all these pieces geometry plays an important role.
Grzegorz Sztabiński, w: Grzegorz
Sztabiński. Retrospekcja – obrazy,
rysunki, instalacje, Miejska Galeria
Sztuki w Łodzi, Łódź 2006
Gisela Weimann
Opróżnianie przestrzeni,
wypełnianie pustki wspomnieniami.
Den Raum entleeren,
die Leere füllen mit Erinnerungen.
Emptying the space,
filling emptiness with memories.
Podpisy pod zdjęciami, zgodnie z ruchem wskazówek zegara | Titel der Fotos im Uhrzeigersinn | Titles of the photos clockwise
Tablica świetlna wystawy | Leuchttafel der Ausstellung | Luminous panel of the exhibition
Jerzy Olek fotografuje fotografów | Jerzy Olek fotografiert die Fotografen | Jerzy Olek takes photos of the photographers
Anna Olek fotografuje Jerzego Olka i Ryszarda Waśkę | Anna Olek fotografiert Jerzy Olek und Ryszard Waśko | Anna Olek photographs Jerzy Olek and Ryszard Waśko
Jerzy Olek rozmawia z Ewą Partum | Jerzy Olek im Gespräch mit Ewa Partum | Jerzy Olek in conversation with Ewa Partum
Jerzy Olek i Jerzy Ludwiński, dwaj polscy pionierzy | Jerzy Olek und Jerzy Ludwiński, zwei polnische Pioniere | Jerzy Olek and Jerzy Ludwiński, two Polish pioneers
Jerzy i Anna Olkowie | Jerzy und Anna Olek | Jerzy and Anna Olek
Jerzy Olek fotografuje Annę Olek i kuratorkę Giselę Kayser | Jerzy Olek fotografiert Anna Olek und die Kuratorin Gisela Kayser | Jerzy Olek photographs Anna Olek and the curator Gisela Kayser
Jerzy Olek, Wolf Kahlen, Anna Olek
Jerzy Olek fotografuje Ewę Partum i vice versa | Jerzy Olek fotografiert Ewa Partum und vice versa | Jerzy Olek photographs Ewa Partum and vice versa
Jerzy Olek fotografuje instalację | Jerzy Olek fotografiert eine Installation | Jerzy Olek photographs an installation
Berlin 2023, c.d.n. | Berlin 2023, Fortsetzung folgt | Berlin 2023, to be continued
Stefan Wojnecki
„Jerzy Olek stał u kolebki takich pojęć, jak fotografia analityczna, fotografia ekspansywna, fotografia elementarna, i jako niestrudzony animator w znacznym stopniu przyczynił się do wejścia ich w krwiobieg sztuki”
„Jerzy olek Erstand an der Wiege von Konzepten wie der analytischen Fotografie, der expansiven Fotografie, der elementaren Fotografie und trug als unermüdlicher Animator wesentlich dazu bei, dass sie in den Blutkreislauf der Kunst gelangten“.
Jerzy olek He stood at the cradle of such concepts as analytical photography, expansive photography, elementary photography, and as a tireless animator, he significantly contributed to their entry into the bloodstream of art”
Stefan Wojnecki, w:
Jerzy Olek, Bezwymiar iluzji,
Galeria Polony, Poznań 1994
Stefan Wojnecki, Kopa lat, 100 x 100 cm
Stefan Wojnecki, Verdammt lang her, 100 x 100 cm
Stefan Wojnecki, So Many Years, 100 x 100 cm
Naoya Yoshikawa
Jerzy Olek i ja poznaliśmy się wiosną roku 1998 w Kioto dzięki japońskiemu artyście Akirze Komoto. Od tej pory Jerzy organizował moje wystawy w Polsce i zapraszał na festiwal lAbiRynT. Bez niego nie byłoby możliwe moje zaistnienie w Europie. Trudno mi wyrazić całą wdzięczność. Tę pracę stworzyłem na jego pamiątkę.
Jerzy Olek und ich wurden einander im Frühjahr 1998 von dem japanischen Künstler Akira Komoto in Kyoto, Japan, vorgestellt. Seitdem hat er meine Ausstellungen in Polen organisiert und mich zum lAbiRynT-Festival eingeladen. Meine Aktivitäten in Europa wären ohne ihn nicht möglich gewesen. Ich kann meine Dankbarkeit kaum ausdrücken. Ich habe dieses neue Werk zum Gedenken an ihn geschaffen.
Jerzy Olek and I were introduced by Japanese artist Akira Komoto in Kyoto, Japan in the spring of 1998. Since then, he has organized my exhibitions in Poland and I invited me to the lAbiRynT festival. My activities in Europe would not have been possible without him. I cannot express my gratitude. I created this new work as a memorial to him.
Naoya Yoshikawa, Portret J.O.
Naoya Yoshikawa, Porträt J.O.
Naoya Yoshikawa, Portrait of J.O.